Korte geschiedenis met jaartallen
Het rapport 'Grenzen aan de groei' van de Club van Rome (1972) vormde een van de fundamenten voor de start van De Kleine Aarde. Toen al leefde er bij veel mensen het idee dat fossiele energie en andere hulpbronnen op aarde eindig zijn. Ook het gifgebruik in bijvoorbeeld de landbouw en de toepassing van kernenergie baarden zorgen. Daarom werd de noodzakelijke zoektocht gestart naar een ander manier van produceren en consumeren. Anders zouden Moeder Aarde en haar bewoners het op den duur zeker erg moeilijk gaan krijgen.
Enkele van de medewerkers rond 1980
Sietz Leeflang en de pioniers
Het was de wetenschapsjournalist en ex-Philipsman Sietz Leeflang die het initiatief nam De Kleine Aarde op te zetten. Eerst werd het tijdschrif 'De Kleine Aarde' gestart in 1972. Een jaar later begonnen de “Jonge Onderzoekers - Proeftuin Noord-Brabant” met het project in Boxtel, op bijna 3 hectare grond en de 'Van Cooth-hoeve' als centraal gebouw. De 'jonge onderzoekers” waren echte pioniers, want het denken over milieuvriendelijke alternatieven stond immers nog in de kinderschoenen. Dingen die nu al heel gewoon zijn, zoals moderne windmolens, zonnecollectoren, vegetarisch eten, waren toen nog heel vreemd. Er werd volop geëxperimenteerd op het gebied van alternatieve energiebronnen, anders bouwen (wat we nu duurzaam bouwen noemen), biologische landbouw en milieuvriendelijke voedingspatronen.
Margriet-Milieuprijs en Bolwoning
In 1974 won De Kleine Aarde de Margriet-Milieuprijs, toegekend door het gelijknamige damesblad. Dat was belangrijk, want dankzij deze prijs sleepte De Kleine Aarde de eerste overheidssubsidie in de wacht. In die tijd werd de Bolwoning, ofwel Het Kringloophuis, gebouwd. Zelfs koningin Juliana kwam dit project bekijken. Het huisje was een experiment op het gebied van milieuvriendelijk, vrijwel zelfvoorzienend wonen. Het 'eco-monument' is nu ingericht als tentoonstellingsruimte. Door architecten wordt het Bolhuis 'de bakermat van de eco-architectuur' genoemd.
In 1977, toen De Kleine Aarde vijf jaar bestond, konden de mensen van het eerste uur al rekenen op de steun van bijna tienduizend donateurs. Er kwam meer aandacht voor educatie en meer publicaties. In die periode ontstond er een verschil van inzicht over de verdere koers en Sietz Leeflang besloot om voor zichzelf te beginnen. Het Boxtelse centrum voor duurzame technieken 'De Twaalf Ambachten' is daar het resultaat van geworden.
De Schijf van Vier
Op voedingsgebied werd De Kleine Aarde onder meer bekend door de Schijf van Vier. Een uitgebalanceerd en lekker dieet van volkoren producten, biologische zuivel, groenten en fruit - liefst vers van het seizoen en uit eigen regio! - en plantaardige oliën en vetten, maakt vleesproducten overbodig. Verder onderscheidde De Kleine Aarde zich met pioniersonderzoek op het gebied van de windenergie. Er verscheen zelfs een handboek voor molenbouwers.
Er was ook tegenslag. Zo brandde op 19 februari 1978 de Van Coothhoeve helemaal af. En dat terwijl De Kleine Aarde juist de laatste hand legde aan een gloednieuwe leeszaal annex bibliotheek op de eerste verdieping. Materiaal ter waarde van vele tienduizenden guldens ging verloren. De wederopbouw werd benut om in de boerderij een cursus-keuken en meer eigentijdse werkruimtes tot stand te brengen.
De Groene Keuken
De Kleine Aarde zette haar activiteiten onverdroten voort. Ze gaf vele boekjes en informatiemateriaal uit, o.m. de beroemde EA-reeks “Ecologische Alternatieven”. Er werd op het terrein een piramidewoning gebouwd, met meer mogelijkheden voor duurzame energie. Er werd een winkel geëxploiteerd waar biologische voeding te koop was. Er kwamen contacten met andere landen, zoals Kenia (het Kenya Institute of Organic Farming) en een duurzaam voorbeelddorp in Hongarije. Er werden cursussen en lezingen georganiseerd. Van 1992 tot 1994 doorkruiste De Groene Keuken het land en ook Belgie; een mobiele voorbeeldkeuken boordevol milieuvriendelijke ideeën. Aan alles was gedacht, van duurzame energie tot afvalscheiding. Vermeldenswaard uit die periode is ook het Hergebruiketiket - gegomd en nog steeds verkrijgbaar.
Sinds 1995 staat op het terrein een hypermodern en duurzaam gebouwd bezoekerscentrum. Het kwartaaltijdschrift komt nog steeds uit en ziet er tegenwoordig zeer professioneel uit. Het terrein onderging geleidelijk aan een metamorfose tot Eco-park en er worden steeds meer duurzame producten van bedrijven geexposeerd. Daarmee is De Kleine Aarde de 'Marktplaats voor duurzaam leven' geworden. Er zijn ook nieuwe thematuinen aangelegd die een inspiratiebron kunnen zijn voor de tuinliefhebbers.
Mondiale voetafdruk
Sinds 1998 is het Canadese model van de Mondiale Voetafdruk de moderne basis voor het werk van De Kleine Aarde. Het is een speelse meetmethode met behulp waarvan eenieder, tot aan bedrijven, gemeenten en de landelijke overheid toe, kan bepalen hoeveel hectares hij/zij van de kleine aarde in beslag neemt. En men kan er vervolgens een duurzaam lange-termijn doelstelling mee formuleren en prioriteiten mee stellen.
Met het model van de Mondiale Voetafdruk is vastgesteld dat onze aarde sinds ongeveer 1987 echt te klein is geworden. We gebruiken nu jaarlijks meer van de hulpbronnen dan de aarde duurzaam kan blijven opbrengen. Dus teren we in op het natuurlijk kapital. Dat kan niet lang goed gaan. Dus is het werk van De Kleine Aarde is actueler dan ooit tevoren. Daarom worden alle mogelijkheden - ook van vele bedrijven - naar voren geschoven om samen te werken aan 'One Planet Living', ofwel een duurzame leefstijl, die rekening houdt met die ene kleine aarde.
Streven naar een duurzame leefstijl is nu actueler dan ooit tevoren.
Meer over de Mondiale Voetafdruk
